»این هورمون های استروژنی منحصر به فرد مسئول رشد و توسعه از ویژگی های جنسی در زنان و تولید مثل در انسان و حیوانات هستند اصطلاح" استروژن "شامل گروهی از هورمونهای شیمیایی مشابه: استرون، استرادیول (فراوان ترین در زنان در سن باروری) و استریول. به طور کلی، استروژن در تخمدانها، غدد آدرنال و بافت چربی تولید شده است. بیشتر به طور خاص، استرادیول و استرون اشکال در درجه اول در تخمدان در زنان قبل از یائسگی تولید، در حالی استریول توسط جفت در دوران بارداری تولید.
در زنان، استروژن در گردش جریان خون شده و متصل به استروژن بر سلول در بافت هدف قرار داده، که نه تنها سینه و رحم، بلکه مغز، استخوان، کبد، قلب و سایر بافت ها.
استروژن کنترل رشد جدار رحم در بخش اول از چرخه قاعدگی، باعث تغییراتی در سینه در دوران بلوغ و بارداری و تنظیم فرایند متابولیک بدن که دیگر مختلف، از جمله رشد استخوان و سطح کلسترول
استروژن و چاقی در مردان
آندروپوز یا یائسگی در مردان یک فرآیند طبی سالمندی و یک موقعیت فیزیکی شبیه یائسگی در زنان است که در سن 45 سالگی به بعد بروز می‌کند. در این فرآیند سطح هورمون تسترون که یکی از اصلی‌ترین هورمونهای مردانه(آندروژن‌ها) است به طور پیوسته کاهش می‌یابد و مرد علایمی نظیر گرگرفتگی، افسردگی و تغییرات خلق و خوی را تجربه می‌کند. علاوه بر فرآیند طبیعی سالخوردگی و افزایش سن عواملی نظیر برخی از بیماری‌های قلبی، استفاده طولانی مدت از برخی داروها، افسردگی، چاقی و دیوانگی که بر تولید هورمون تسترون تاثیر دارند می‌توانند آغازکننده زودرس آندروپوز باشند.
944458_606005029409849_150475276_n
در تاریخ پزشکی همواره سخنانی در مورد یائسگی مردان میانسال یافت می‌شود و اولین بار لفظ آندروپوز توسط اچ هالفورد(1813) و سپس توسط ای وارنر(1930) مطرح گشت و بیان شد تعدادی از مردان یک دروه یائسگی را شبیه به آنچه در زنان است با یک شدت کمتر ولی با تداوم بیشتر را تجربه می‌کنند. در این زمینه تئوریایی نظیر تئوری بیولوژیکی و تئوری روانی- اجتماعی مطرح گشت که به ترتیب بیان می‌دارند که تغییرات فیزیکی در مقدار هورمونهای مترشحه بدن و سیستم روانی- اجتماعی و فشارهای روانی ایجاد کننده آندروپوز هستند. عللی نظیر از دست دادن اشتیاق به کار مانند اخراج از کار، تغییرات ناگهانی در همسر، از دست دادن فرصت‌های مناسب در زندگی و ناتوانی جسمی اثبات کننده این تئوری‌اند.
تفاوت های یائسگی در مردان و زنان:
یائسگی در زنان به دلیل کاهش تولید هورمون استروژن است در حالی که در مردان به دلیل کاهش تولید هورمون تسترون است. بر خلاف خانم‌ها مردان علایم مشخص نظیر کاهش یا قطع قاعدگی ندارند که ورود آنها را به این مرحله نشان دهد. زنان در این دوره باروری خود را به طور کامل از دست می‌دهند در حالی که مردان هرگز باروری خود رابه طور کامل در طی آندروپوز از دست نمی‌دهند. تولید هورمون کم می‌شود ولی هرگز قطع نمی‌گردد گرچه ممکن است از میزان موفقیت باروری کاسته شود ولی با تولید اسپرم همچنان به فرد اجازه داده می‌شود فرزندان سالمی را حتی در دهه 80 زندگی داشته‌باشند.
علائم آندروپوز
با افزایش سن و کاهش تدریجی هورمون تسترون یک سری از تغییرات جسمی و روانی تحت عنوان سندرم PadamPartialandroyendeficitin) theagingmale) در بدن روی می‌دهد. اصلی‌ترین علامت آندروپوز خستگی و بی حوصلگی است. افسردگی، خشم، افزایش تحریک‌پذیری و کاهش فعالیت جنسی از بارزترین علایم آن است. به طوری که 80% مردان دارای مشکل کاهش تمایلات جنسی دارند. از دیگر علایم می‌توان به تغییر در اندام‌ها و کاهش توده ماهیچه‌ای بدن، گرگرفتگی، کاهش لذت از زندگی، کاهش حافظه و سطح کارآیی، تکرار ادرار بخصوص در شب، یبوست، کاهش قد، ریزش مو و وجود دردهای استخوانی اشاره کرد.
نقش تسترون در بدن:
همانطور که بیان شد علت اصلی بروز آندروپوز کاهش سطح تسترون در بدن است. تسترون در بدن عهده دار دو نقش اساسی است:
1- مسئول توانایی عملکرد جنسی مردان نظیر تولید و آزادسازی اسپرم، داشتن رفتار جنسی نرمال و شروع فعالیت جنسی
2- ویژگی‌های جنسی ثانویه مانند توده ماهیچه‌ای بدن، موهای بدن، بم شدن صدا و حالت بدن بر همین اساس می‌توان گفت که کیفیت ژنتیکی اسپرم با افزایش سن کاهش می‌یابد و حتی در درمان‌های تلقیح داخل رحمی مورد استفاده در نازایی میزان زمان لازم برای دستیابی به یک حاملگی با افزایش سن به طور قابل‌ملاحظه‌ای کاهش می‌یابد. لازم به ذکر است تسترون در بدن به دو حالت آزاد و متصل به گلوبولین یافت می‌شود.
رابطه بین هورمون استروژن و اندروپوز:
هورمون استروژن نوعی هورمون جنسی زنانه است که در دوران یائسگی زنان کاهش می‌یابد. تولید استروژن به مقدار کم در ساختار هورمونی بدن مردان طبیعی است همچنان که زنان تولید کمی از تسترون در بدن خود دارند. بدن مردان می‌تواند بخشی معینی از هورمون تسترون را به استروژن تبدیل کند و در این میان از آنزیم آروماتاز کمک می‌گیرد. استروژن برای مغز مردان بسیار سودمند است و هر چه قدر مرد پیرتر می‌شود تولید این آنزیم بالاتر می‌رود ولی اگر سطح هورمون استروژن غیر قابل کنترل شود با اثرات مردانه هورمون تسترون رقابت می‌کند. گفتنی است استروژن به شدت اثر تسترون را کاهش می‌دهد و این عامل باعث افزایش خطر حمله قلبی و افزایش رشد سلول های پروستات می‌شود.